Duurzame Aanbestedingen

De winnende aanbesteding in grond-, weg- en waterbouw (GWW)

Hoe wint u aanbestedingen in grond-, weg- en waterbouw (GWW)? In deze complete, gemakkelijk te begrijpende handleiding zullen we u door de processen, voorwaarden en tools leiden die nodig zijn om aanbestedingen in GWW te begrijpen.

We hebben deze handleiding gemaakt voor de 3 belangrijkste stakeholdergroepen in het biedproces:

Aanbestedende partij

Gemeenten, Provincies, Rijksoverheid en Prorail​

Producerende partij

Grondstoffen en bouwmaterialen leveranciers

Economisch Meest Voordelige Inschrijving (EMVI)

Aanbestedingen in de Grond-, Weg- en Waterbouw (GWW) worden doorgaans aanbesteed op basis van de Economisch Meest Voordelige Inschrijving (EMVI). EMVI is een containerbegrip voor 3 gunningscriteria:

  • Beste Prijs Kwaliteit Verhouding (BPKV)
  • Laagste kosten op basis van kosteneffectiviteit (lifecycle)
  • Laagste prijs

Onder kwaliteit valt onder andere duurzaamheid. Duurzaamheid is onderdeel van alle projecten die Rijkswaterstaat op de markt zet. De komende jaren zal de lat steeds hoger komen te liggen.
Dit betreft niet alleen projecten in de GWW sector. Wij zien ook steeds meer dat er wordt gekeken naar duurzaam en ‘circulair’ inkopen op het gebied van ICT, kleding, elektronica (armaturen), kennis en bedrijfsvoering.

GWW Infrastructure - Photo by Nick Fewings on Unsplash

Instrumenten om duurzaamheid aan bod te laten komen

Rijkswaterstaat hanteert op dit moment twee standaard instrumenten om duurzaamheid bij aanbestedingen binnen de GWW aan bod te laten komen binnen de BPKV, de CO2 prestatieladder en DuboCalc.

CO2 prestatieladder

Vanaf 2013 is Rijkswaterstaat in al haar projecten aan het stimuleren om CO2-reductie te bewerkstelligen. Elke inschrijver wordt gecertificeerd met een niveau op de CO2-prestatieladder. Dit niveau wordt meegenomen als een van de gunningscriteria. Met de CO2-prestatieladder kan de inschrijver aantonen dat hij in zijn bedrijf en in projecten maatregelen neemt die leiden tot CO2 reductie. Hierbij gaat het dus om een bedrijfs voetafdruk. Op dit moment is het onderscheidend vermogen op de CO2 prestatieladder laag aangezien veel bedrijven al op het hoogste niveau 5 zitten.

Meer onderscheidend vermogen kan worden bereikt met een lage Milieukostenindicator (MKI).

DuboCalc

Bij een groot aantal projecten en aanbestedingen (zowel ontwerp als uitvoering) is duurzaamheid een gunningscriterium. Dit wordt berekend op basis van de Milieukostenindicator. De MKI kan worden berekend met DuboCalc  waarmee een duurzaamheidswaarde aan een project wordt toegekend. DuboCalc berekent de MKI van vier verschillende fasen: Bouw, Gebruik, Onderhoud of Einde Levensduur. Op basis van de totale score kunnen verschillende ontwerpen en/of inschrijvingen objectief worden vergeleken.

DuboCalc en MKI berekeningen hebben betrekking op drie verschillende stakeholders

Aanbestedende partij

Gemeenten, Provincies, Rijksoverheid en Prorail​

Producerende partij

Grondstoffen en bouwmaterialen leveranciers

Aanbestedende partij

Een aanbestedende partij kan in DuboCalc een maximale MKI-waarde vaststellen voor een project. Alle inschrijvers moeten hun project nu indienen onder deze waarde. Op basis van deze waarde kan het gunningsvoordeel worden toegekend.

rijkswaterstaat
Luc Hillege_Ecochain

Hulp bij het opzetten van een aanbesteding?

Neem contact op - bel Luc, ons Environmental Expert voor aanbestedende partijen.

+31 (0)20 30 35 777

Inschrijvende partij

Wanneer een aanbesteding is uitgezet kan een aannemer zich inschrijven. De aannemer kan DuboCalc gebruiken om de MKI van zijn gehele project te berekenen. Echter, DuboCalc geeft je enkel de mogelijkheid om data te kiezen uit de Nationale Milieudatabase (NMD). Toch is dit een goede start. Hieronder een voorbeeld:

wegwerkzaamheden

Stap 1: De nulmeting

De aannemer wil weten wat zijn MKI waarde is van project x dat bestaat uit staal, beton, plastic en aluminium. De aannemer selecteert deze materialen in DuboCalc uit de NMD. Dit geeft de aannemer dus nu de impact van zijn project volgens branchegemiddelde MKI waarden en ziet er uit als volgt. De grootste potentie om de totale MKI van zijn project te verminderen is om materiaal grijs te verminderen. 

Milieukostenindicator MKI
Milieukostenindicator: Hotspot Analyse

Stap 2: De hotspot analyse

Het kan zijn dat de MKI van materiaal grijs hoger is dan de werkelijke waarde van de aannemer. Dit omdat het branchegemiddelde materiaal misschien minder duurzaam wordt geproduceerd dan door de daadwerkelijke leverancier van de aannemer. We willen nu dus de MKI waarde weten van het grijze materiaal.

Samen met Ecochain bereken wij de MKI score van het materiaal wat het meeste verschil kan maken. Daarnaast kunnen wij in onze uitgebreide bouw database zoeken naar een duurzamer alternatief en kijken wat voor impact dit heeft op uw totale MKI waarde.

Stap 3: 2 opties

Als de aannemer zijn MKI nog meer naar beneden wil krijgen kan hij 2 dingen doen.

  1. We kijken in de MKI van materiaal Grijs hoe we deze waarde nog meer kunnen reduceren. Dit door bijvoorbeeld nog 1 stap dieper de keten in te gaan. 
  2. We selecteren het tweede meest bijdragende materiaal en herhalen de stappen.

Door middel van de bovenstaande stappen kan de aannemer continue verbeteren. Een MKI berekenen is dan ook geen eenmalige handeling maar een continue process van verbetering. Een winnende MKI is geen garantie om nogmaals te winnen. De competitie zit niet stil, u toch ook niet?

Milieukostenindicator: Zoom

Milieukosten en circulariteit – is er een verband?

De milieukostenindicator kan ook worden gebruikt om initiatieven voor meer circulariteit te meten. Dit wordt weergegeven in de onderstaande afbeelding (klik om te zoomen): Circulaire initiatieven verminderen materiaal, energieverbruik en emissies, die kunnen worden gemeten in verschillende impactcategorieën, die vervolgens worden geconsolideerd in de milieukostenindicator.

Milieukosten indicator: voorbeeld

Zo hoog zijn de milieukosten voor vaak gebruikte bouwmaterialen (spreiding). Voorbeeld: De MKI van Aluminium heeft een spreiding van 1 tot 5 € / kg.

U kunt zien dat recycling een groot effect heeft op de MKI, vooral met staal.

Gratis consult over inschrijven met MKI

Neem contact op - bel Marnix, ons Commercieel Expert voor inschrijvende partijen.

+31 (0)20 30 35 777

Producerende partij

Als producent van grondstoffen of bouwmaterialen krijgt u steeds vaker het verzoek om de LCA, EPD of MKI waarde mee te sturen. Waar begint u? En hoe zorgt u ervoor dat aannemers met uw materiaal gaan rekenen?

Theo Pouw Site 2

Om het gebruik van duurzaam materiaal te stimuleren handhaaft het bouwbesluit de milieukosten indicator als indicator voor de milieuprestaties van bouwmaterialen. De milieukosten indicator van bouwmaterialen geldt vervolgens als input- data voor de berekening van de milieuprestaties van gebouwen (MPG) en GWW werken (Dubocalc). Hierdoor wordt het noodzakelijk voor u als toeleveranciers van bouwmaterialen om grip te hebben op uw MKI-score.

 

Hoe wordt een MKI-berekening gemaakt?
MKI-score wordt bepaald op basis van een levenscyclusanalyse (LCA); een internationaal wetenschappelijk erkend rekeninstrument om milieuprestaties van producten te bepalen. Een levenscyclusanalyse berekent de milieu-impact van de gehele levenscyclus van een product. Hierbij worden onder andere de impact van gebruikte grondstoffen, het energieverbruik, de efficientie van productieproces, de gebruiksfase en het recylcepercentage meegenomen.

Met andere woorden, een levenscyclusanalyse geeft inzicht in hoe de footprint van een product is opgebouwd en drukt dat uit in verschillende milieu-impact variabelen. De MKI-waarde wordt vervolgens berekend met een financiële-omrekenfactor per impactvariabele die bij elkaar worden opgeteld tot één waarde. Deze waarde vertegenwoordigt de milieukosten die gemaakt moeten worden om de milieuschade van het product te compenseren op basis van bestaande oplossingen.

 

Bereken de winnende MKI

Neem contact op - bel Luc, ons Commercieel Expert voor producerende partijen.

+31 (0)20 30 35 777

Grip op uw MKI

Onze whitepaper vertelt u alles over kritische aandachtspunten en succesfactoren waarmee u goed voorbereid aan de slag kunt met LCA en de MilieuKosten Indicator.

We help you measure your footprint

Our consultants will discuss your individual challenge. Need an LCA, EPD, or just want to benchmark your products? We can help you. Get in touch today.