MilieuKostenIndicator (MKI): Het winnende wapen bij aanbestedingen

Om milieu ambities te realiseren gebruiken steeds meer gemeentes, maar ook bedrijven zoals Prorail, in toenemende mate de Milieukostenindicator (MKI).

De gemeente Rotterdam heeft bijvoorbeeld een opdracht gegund aan betonbedrijf de Hamer, die met zijn lage beton MKI-waarden een aantoonbaar duurzame oplossing aanbiedt. Ook de gemeenten Groningen, Nieuwegein, Zeewolde en Amsterdam gebruiken MKI om milieu-impact meetbaar te maken. Dat gebeurt niet alleen voor bouw gerelateerde producten maar ook voor bijvoorbeeld Hotellinnen in Amsterdam.

Waarom gebruiken de gemeenten de MKI-waarde als criterium voor aanbestedingen?

Voor de gemeenten geldt dat ze 100% duurzaam en circulair moeten inkopen. Echter, wat houdt dat precies in en hoe meet je eigenlijk duurzaamheid en circulariteit? Dit is voor veel gemeenten nog een uitdaging. De ene leverancier geeft aan dat hij klimaatneutraal is en de andere geeft aan dat hij een FSC keurmerk heeft en weer een andere heeft een prachtig Cradle-2-Cradle certificaat. Hoe gaat een inkoper daar de beste aanbieder uit selecteren?

MKI maakt het mogelijk om duurzaamheid en circulariteit op basis van één getal overzichtelijk en kwantificeerbaar te maken. De MKI weergeeft niet enkel CO2 uitstoot. De onderliggende levenscyclusanalyse kijkt naar verschillende facetten, in diverse levenscycli. Zo kan de gemeente de aanbieders van een project of product eenduidig op milieuprestaties beoordelen. Naast het bedrag waaronder een aanbieder zich inschrijft onderscheid hij zich nu ook doordat hij zijn impact op de samenleving inzichtelijk maakt.

Toenemende vraag naar MKI?

De vraag is natuurlijk niet of het aantal aanbestedingen op basis van MKI gaat toenemen, want dat gebeurt al. De vraag is wanneer het exponentieel gaat toenemen, en uiteindelijk wanneer het verplicht gaat worden voor de gemeenten. En waarschijnlijk gebeurt dat sneller dan de meeste bedrijven daar op kunnen reageren, omdat voor veel bedrijven het hele meten van duurzaamheid nog een soort abracadabra is.

Wat betekent dat voor bedrijven die de gemeenten als klant hebben?

Gemeenten nemen in toenemende mate, niet meer genoegen met zeggen dat je duurzaam bent, maar ze willen weten hoe duurzaam de producten of diensten zijn die je aanbiedt. Bedrijven die daar nu op inspringen winnen zoals gezegd al aanbestedingen.

Reactief

Het kan nu zo zijn dat je nog nooit van MKI hebt gehoord, of de vraag nog nooit hebt gekregen. Je kan er dan voor kiezen om te wachten totdat die vraag komt. Op dat moment kan je enkel nog je huidige MKI score laten berekenen en is het te laat om verbeteringen toe te passen. Als je geluk hebt zijn je concurrenten ook reactief aan de slag gegaan, en hebben ze onglangs pas hun MKI waarden laten berekenen.

De kans is echter groot dat een concurrent al bezig is met MKI aanbestedingen bij de gemeente. Dat zullen ze natuurlijk niet doen als ze niet vertrouwen in hun eigen duurzame prestaties. De gemeente is daarnaast blij met het aanleveren van MKI waarden. Ze kunnen nu op een transparante manier de milieudoelstellingen halen en creëert zo ook weer een mooi media momentje. Dit op zijn beurt, zorgt er voor dat meer gemeenten wakker worden en ook op basis van MKI gaan aanbesteden. De MKI sneeuwbal is aan het rollen.

We gaan er even vanuit dat je de aanbesteding daarom kansloos verloren hebt. En dan heb jij voor deze tender, voor een paar duizend euro een LCA rapport laten maken door een consultant. Dat LCA rapport dat je net hebt laten maken voor die verloren tender, ga je dat nog een keer gebruiken? Dacht ik ook niet.

Nu zou jij natuurlijk ook die andere partij kunnen zijn. De partij die de gemeente heeft laten zien dat de meest eerlijke manier van milieu vriendelijk aanbesteden op basis van MKI is, en dat veel gemeenten en bedrijven daar al profijt van hebben. Maar dan moet je wel zeker weten dat de producten of het project dat je wil aanbieden een lagere MKI hebben dan je concurrenten. Dat begint bij meten wat de milieu impact van je huidige portfolio is. Niet in de vorm van een rapport maar in de vorm van actuele dashboards waarin de milieu impact gevisualiseerd wordt. Zo kun je snel zien welke aanpassingen het hoogste rendement opleveren om tot een nog betere MKI score te komen om zo de komende aanbestedingen te kunnen winnen.

Proactief of reactief

Dus nu moet je je als bedrijf gaan afvragen of je het risico kunt lopen om af te wachten tot je geconfronteerd wordt met iets waarvan je weet dat het gaat komen. En daar waar je in de boekhouding reserveringen opneemt voor onvoorziene omstandigheden is het wellicht op het gebied van milieu ook geen gek idee om te beginnen met een investering in een nulmeting zodat je weet waar je staat, waar je heen moet, wat je daar voor nodig hebt en wat dat gaat opleveren. Het afwenden van risico hoeft niet altijd energie te kosten, het kan ook kansen opleveren.

Author
Luc Hillege

Hi! I'm Luc - Product Manager at Ecochain. I ensure the development of our software solutions is aligned with the needs and requirements of our customers. My main objective: to deliver valuable technology that allows our customers to measure their Product's Environmental Footprint (LCA).

All posts by Luc